"Money for Art" - MOCAK

Akcja artystyczno - społeczna „Koszyczek – Money for Art”
Podczas wernisażu „Ekonomia w sztuce” w krakowskim MOCAKu 16 maja 2013
Główne nazwiska wystawy, gwiazdy światowej sceny artystycznej: Banksy, Joseph Beuys, Whielki Krasnal:
http://www.rp.pl/artykul/1010037.html?print=tak&p=0

W Krakowie w dzień wernisażu, The Krasnals proponują dwa następujące po sobie wydarzenia: manifestację kilkudziesięciu "polskich Krasnali" na Rynku Głównym w Krakowie, przed Kościołem Mariackim i Sukiennicami, oraz akcję „KOSZYCZEK – Money for Art” w MOCAKu.
Punktem wyjścia happeningu The Krasnals była wystawa „Ekonomia w sztuce” w krakowskim Muzeum. Figura Krasnala z koszyczkiem jałmużnym nawiązywała do sytuacji ekonomicznej artysty, która została spopularyzowana, a raczej wymuszona, w Polsce w ostatnich kilkunastu latach. Artyści wybrali frazes „Money for Art”, by nawiązać komunikację wizualną z krakowskim widzem happeningu, często przypadkowym. W ten sposób artyści stworzyli rodzaj krzyżujących się dialogów miedzy artystą a architekturą, ulicą i instytucją muzealną (MOCAK miał być muzeum "transparentnym"); obcym przybyszem i stereotypem z nim kojarzonym w miejscu, do którego przybywa. Czy obraz polskiej sztuki, który jest rozpowszechniany, odpowiada rzeczywistości? Polska scena eksportowana za granicę ogranicza się do kilku nazwisk, które mocno ograniczają jej obraz wśród publiczności. „Money for Art” nie był więc uproszczoną i naiwną krytyką rzeczywistości społecznej. Projekt wpisywał się w podwójną debatę, różnie interpretowaną w Polsce.
Protest "polskich artystów", których kolorowe pomarańczowe stroje kontrastowały z barwami budynku MOCAKu, był dosłowną interpretacją słów prezydenta Georgesa Pompidou: "Sztuka ma dyskutować, ma się sprzeciwiać, ma protestować" (L'art doit discuter, doit contester, doit protester). Rzeczywiście, happening przybrał formę protestu, podczas którego uczestnicy mogli skandować wszystko, na co tylko mieli ochotę. Według artystów pochodzących z dawnego bloku komunistycznego sztuka nie może stać się instrumentem jednego przekazu politycznego, ani synonimem wielkiego biznesu dla wybranych jednostek. Art is expensive, love is priceless! - krzyczał mały tłum przed muzeum, a chwilę później skandował: Money for Art! Pieniądze dla sztuki i artystów – dla wszystkich, również tych maluczkich. Broń jaka pozostała anonimowym artystom to koszyk na jałmużnę. Ta swobodna postawa sprzeciwu była żywą i bezkompleksową odpowiedzią na definicję sztuki zaproponowaną przez Georgesa Pompidou.

Dzięki pomarańczowym kombinezonom, atrybutom jak flagi i transparenty, dystrybucji ulotek i przypinek, happening miał pozory manifestacji politycznej. Artyści chcieli stworzyć masę jednolitą i kolorową zarazem. Czy aby specyfika polskiej sztuki nie jest dziełem kuratorów? Zdaje się, że "polski krasnal" próbował naprawić to nieporozumienie od strony ekonomicznej.

fot. Rafał Sosin

fot. Rafał Sosin

fot. Rafał Sosin

fot. Rafał Sosin